الگوهای ولایت مدار
یـکی از ویژگی هایی که به حکم آفرینش ، در وجود هر انسانی به ودیعه گذارده شده خـصلت ((الگوپذیری )) است ، چرا که هر کس به نوعی می کوشد، تا از شخصیت هایی کـه در نـظـر او بـزرگ و کامل هستند پیروی کند و شیوه زندگی و تعالیم وی را سرمشق زندگی خود قرار دهد. قرآن کریم نیز که کتاب انسان سازی و تربیت است به این نکته عـنـایـت دارد و بـرای تـربـیـت و پـرورش صـحـیـح انسانها، به معرفی چهره های نیک می پردازد که هر کدام از آنها می تواند نمونه کاملی از الگوهای تربیتی باشد.
تـاریـخ تـشـیـع بـا نـام یـک سلسله از شیفتگان و شیدایان و جانبازان سر از پا نشناخته ولایـت تـواءم اسـت . صـحـابـه ، دوستداران اهل بیت (ع ) و یاران سیدالشهداء(ع ) همگی از ساغر ساقی ولایت سرمست شده بودند، از همین رو حقایقی را در خشت خام می نگریستند که دیـگـران در آینه نمی دیدند. از توان مدیریت و سازماندهی خاصی برخوردار بودند که دیـگـران از آن بـی بهره بودند و از جاذبه و تاءثیر خاص معنوی برخوردار بودند ـ و هستند ـ که دیگران باید به آن غبطه بخورند. البته از این میان الگوها و مصادیق ولایت مـداری ، حـضـرت ابـوالفـضـل العـبـاس (ع ) و حـضرت زینب (ع ) به سبب برخورداری از مـعـرفـت و مـحـبـت بیشتر به سالار شهیدان از دیگر یاران حضرت ، منزلت و مقام والاتری داشتند. به همین دلیل سرور آزادگان علاوه بر تکریم عمومی اصحاب به حضرت زینب و عـلمـدار لشـکـرش عنایت خاصی داشت . در راستای رسالت اسوه یابی و الگوپذیری از ولایـت مـداران حـقـیـقی لازم است به مجموعه فضیلت های ولایت مداری شخصیت های برجسته اشاره ای کوتاه شود.
حـضـرت ابـوالفـضـل العـبـاس (ع ) بـه عـنـوان سـرداری فداکار و ولایت مدار در تاریخ بـشـریـت مـعـروف اسـت . آن حـضـرت نـه تـنـهـا خـود در کـربـلا حـضـور فـعـال داشـت بـلکـه سـه بـرادر خود را نیز جهت یاری امام حسین (ع ) ترغیب کرد و بنابه نقل تواریخ ، دو فرزند خود را نیز جهت تکمیل وفاداری از ولایت تقدیم امام حسین (ع ) کرد تـا در راه وی قـربـانـی شـونـد. نـکـات بـرجـسـتـه وفـاداری ابـوالفـضـل (ع ) ایـنـکـه بـا ورود شـمـر بـه صـحـرای کـربـلا، وی امان نامه ای برای ابـوالفـضـل آورد، لکـن آن حضرت با بی باکی و شجاعت به او این چنین پاسخ کوبنده داد:
خـدا تـو را لعـنـت کـنـد و امـیرت ابن زیاد را و آن امان نامه ای که آورده ای . ما امام خودمان ، برادر خودمان را رها کنیم به موجب اینکه تاءمین داریم ؟!
آنـچه موجب عظمت و جلالت قدر و ولایت اوست ، این است که جانبازی و دفاع از ولایت برای عـبـاس (ع ) بـه انگیزه برادری ، خویشی ، پیوند خونی و دیگر اعتبارات موهوم و مرسوم میان مردم صورت نگرفت ، بلکه با انگیزه ای الهی و با خلوص نیّت در راه پروردگار بـود. ایـمـان حـقـیـقی به ولایت با جانش عجین شده ، یکی از صفات بارز او به شمار می رفـت . ابـوالفـضـل العـبـاس (ع ) هـنـگامی که دست راستش قطع شده بود، این حقیقت را با خواندن این رجز بیان کرد:
به خدا قسم ، اگر دست راست مرا ببرید، من دست از دامن حسین برنمی دارم .
حـضـرت زیـنـب (س ) در بـزرگ تـریـن حـمـاسـه نـبـرد حـق عـلیـه بـاطـل ، و حـمـایـت از ولایـت نقش مهم و سرنوشت ساز داشته و پیام رسان انقلاب عاشورا بـود. حـضـرت زیـنـب (س ) بـا شـجـاعـتی تحسین برانگیز، رو در روی یزید و مزدورانش ایستاد و پیروزی نهضت حسینی و شکست امویان را اعلام کرد و خطاب به یزید فرمود:
یـا یـزیـد! بـه تـو می گویم ، هر حقه ای که می خواهی بزن و هر کاری که می توانی انـجام بده ، اما یقین داشته باش که اگر می خواهی نام ما را در دنیا محو بکنی ، نام ما که محوشدنی نیست ، آنکه محو و نابود می شود تو هستی .
ایـن سـخـنان را زن داغدیده ای اظهار کرد که یزیدیان عزیزترین کسان او را با دلخراش ترین وضع به شهادت رسانده بودند. ایمان محکم و استوار زینب (س ) نیز فوق العاده است ، وقتی ابن زیاد گفت : رفتار خدا را با برادر و خاندانت چگونه دیدی ؟ فرمود:
مـن جـز نـیـکـی نـدیـدم ! خـداونـد شهادت را در سرنوشت آنها مقرر فرموده بود و آنان به قـتـلگـاه خـویـش پـیـوسـتـند، و به زودی خداوند میان تو و آنان جمع کند. پس بنگر که پیروزی از آن کیست .
حـضـرت زیـنـب (س ) بـدون کـوچکترین واهمه ای در مجلس ((ابن زیاد)) در کوفه و مجلس ((یـزیـد)) در شـام در مـعـرفی اهل بیت (ع ) و اهداف والای شهیدان کربلا سخن راند و چهره کریه بنی امیه را به مردم نمایاند.
یـکـی از چهره هایی که در صحنه کربلا درخشش خاصی داشت و الگوی محبت و مودت بود ((عـابـس بـن ابی شبیب شاکری )) بود که در زیارت ناحیه مقدسه نیز به او اشاره شده است . در توصیف وی می نویسند:
او از شخصیت های بارز شیعه است ، او شخصیتی مدیر، ارجمند شجاع ، سخنور و زاهدی شب زنـده دار بـود و از نـظـر پـاکـی و خـلوص و قـهـرمـانـی و شـورانـگـیزی از بزرگترین انقلابیون به حساب می آمد.
نکته تربیتی و آموزنده حرکت عاشورایی وی این است که به امام حسین (ع ) عرض می کند:
ای حـسـیـن ! بـه خـدا سـوگند، هیچ کسی در روی زمین نزد من عزیزتر و محبوب تر از تو نیست و اگر ممکن بود به چیزی بهتر از جانم و خونم از تو دفاع کنم چنین می کردم !
استاد مطهری نکته جالب توجه درباره ((عابس )) را این گونه بیان می دارد:
آمـد وسـط مـیدان ایستاد، هماورد طلبید، کسی جراءت نکرد بیاید، این مرد ناراحت و عصبانی شـد و بـرگـشـت ، خـُود را از سـر بـرداشـت ، زره را از بـدن بـیرون آورد، چکمه را از پا بـیـرون آورد و لخـت بـه مـیـدان آمـد و گـفت : حالا بیایید با عابس بجنگید! باز هم جراءت نـکردند. بعد دست به یک عمل ناجوانمردانه زدند، سنگ و کلوخ و شمشیر شکسته ها را به سوی این مرد بزرگ پرتاب کردند و به این وسیله او را شهید نمودند
منبع :سایت حوزه/علی باقری نصر آبادی/ولایت و ولایتمداری از دیدگاه شهید مطهری